Waarom nee zeggen moeilijk is

Waarom is ja zeggen vaak zoveel makkelijker dan nee zeggen? Op deze vraag heb ik geregeld gereflecteerd tijdens de training School of Embodied Leadership, van het Strozzi Institute. Ik ondervond daar namelijk aan den lijve dat ik het moeilijk vond om nee te zeggen. Tijdens de training werkten we in teams waarbij er steeds meer druk op het teamproces werd gelegd. Een van de onderdelen was het invullen van een beoordeling voor elk teamlid. De laatste twee vragen van de beoordeling moesten met een ja of nee beantwoord worden. Het ging om het volgende:

1. Zou je (als leider) deze persoon in je team willen?
2. Zou jij een onderdeel willen zijn van het team van deze persoon (als leider)?

Ja of nee

Het moest een ja of nee worden. Een ‘misschien, als…’ of ‘waarschijnlijk, wanneer…’ mocht niet. Ook moesten we aangeven waarop we ons antwoord baseerde. Wat ik bij mezelf merkte is dat een duidelijke ‘ja’ heel makkelijk in te vullen was. Ik hoefde dan niet lang na e denken en te overwegen. Het was fijn om ja te kunnen antwoorden op deze vragen, snel en moeiteloos. Maar waarom? Voor mij omdat:

• het voelde dat ik daarmee de andere persoon waardeerde
• ik het idee had dat daarmee onze verbinding sterker werd
• ik daarmee de andere persoon een fijn gevoel zou geven
• ik mezelf een fijn gevoel gaf door ja in te kunnen vullen

Ik voelde bij 1 persoon echter ook een duidelijke ‘nee’. Maar dat was opeens veel lastiger. Ik merkte dat ik twijfelde om dat op te schrijven en de neiging voelde er toch een ‘ja’ van te maken. Wat gebeurde er toen ik die nee op wilde schrijven?

• ik vond het onaardig van mezelf
• was bang dat ik die ander pijn zou doen of onzeker zou maken
• twijfelde of het onze relatie niet zou verstoren voor de rest van de week
• voelde me er zelf rot door

Ik heb het, na lang aarzelen, toch gedaan, die ‘nee’ opschrijven. Met de redenen erbij waarom ik dat vond en met een verdere toelichting in de mondelinge sessie die we later die dag hadden. Het resultaat was dat die persoon die ‘nee’ als het krachtigste van die week ervaren heeft. Het zorgde ervoor dat ze naar zichzelf en haar commitment kon kijken, voelde wat de ‘nee’ betekende voor wie ze graag wilde zijn en waar ze aan moest werken. Het zorgde ervoor dat ze echt heeft kunnen veranderen in die week. Het mooie was zelfs dat we aan het eind van de week goede maatjes waren en we heel belangrijk waren in het ondersteunen van elkaars commitment.

Hoe vaak zeg jij nee?

Door deze ervaring besefte ik me, dat we in het bedrijfsleven vaak te weinig ‘nee’ zeggen. En daarmee relaties op het spel zetten en mensen groeimogelijkheden ontnemen. We poetsen graag dingen weg uit angst voor onze eigen gevoelens en die van een ander. Wat zou er veranderen als we vaker ‘nee’ durven zeggen? Zouden organisaties én individuen succesvoller worden?

Er zit heel veel kracht in een ‘nee’. Er zijn echter wel een aantal voorwaarden om de kracht van ‘nee’ tot zijn recht te laten komen.

1. Commitment
Geef jouw beoordeling aan de hand van het commitment van deze persoon of het commitment van de organisatie. Door met commitments te werken verdiep je je onderlinge relatie en versterk je de groeimogelijkheden van je organisatie en je mensen.

2. Authenticiteit
Als je je ‘nee’ geeft is het belangrijk om goed bij jezelf na te gaan of de ‘nee’ niet komt omdat je jezelf bedreigt voelt door de ander. Ga na of die ‘nee’ vanuit een zuivere plaats komt.

3. Funderen
Je ‘nee’ moet goed gefundeerd zijn. Waarop baseer je je observatie, welk aantoonbaar gedrag maakt dat je deze beoordeling geeft. Door gedrag te benoemen weet iemand ook waar zij/hij aan kan werken. Je zegt daarmee namelijk geen ‘nee’ tegen de persoon maar tegen haar acties, gedrag en/of waarden.

4. Veiligheid
Veiligheid is van groot belang om een ‘nee’ te geven en ontvangen. Hierdoor kan de persoon die de ‘nee’ ontvangt beoordelen wat zij van de ‘nee’ vindt, hoe de ‘nee’ resoneert bij haar eigen commitment en zoeken naar de ruimte om gedrag, acties of denkbeelden aan te passen.

Als deze voorwaarden aanwezig zijn geloof ik dat het mogelijk is om met respect voor de persoon ‘nee’ te zeggen. Dat daarmee succes voor een bedrijf  vergroot wordt maar er ook ontwikkel en groeikansen voor het individu ontstaan.
Wat is jouw mening over en zijn jouw ervaringen met het geven van een ‘nee’ in organisaties ?

Karin Karis zet mensen duurzaam in beweging.
Haar insteek: van je hoofd naar je lijf!

Karin is expert op het gebied van embodied leadership. Leren waarbij je lijf de essentie is. Zij gelooft dat leiderschap ontstaat door bewust en actief richting te geven en verantwoordelijkheid te nemen voor de keuzes die jij in je leven maakt.

Door onze houding en manier van bewegen te veranderen,
veranderen we de omgang met onszelf en de mensen om ons heen.