“Ik heb het ideaal gekoesterd van een democratische, vrije samenleving waarin alle mensen in harmonie leven en gelijke kansen hebben. Het is een ideaal waarvoor ik hoop te leven, maar indien nodig is het een ideaal waarvoor ik bereid ben te sterven.”
Waarschijnlijk is het niemand ontgaan dat gisteren, op 5 december 2013, Nelson Mandela op 95-jarige leeftijd is overleden. Vorige week had ik een training waarbij ik een rijtje moest maken van de personen die me inspireren. Zijn naam stond op de lijst. Voor mij is hij een groot voorbeeld omdat hij in staat was om 100% verantwoordelijkheid te nemen voor de verandering die hij in de wereld wilde zien.
Hij was zoals ze het in het Engels noemen een ‘embodied leader’.
Vanuit mijn studie naar embodied leadership en aikido zie ik elke keer weer de overeenkomsten tussen de manier waarop Nelson Mandela in het leven stond en de filosofie van aikido die neergezet is door de grondlegger Morihei Ueshiba. Mandela is in mijn ogen het bewijs dat die filosofie levens kan veranderen.
Aan de hand van een paar van Mandela’s citaten wil ik jullie meenemen langs die parallelen om op deze manier mijn respect en bewondering te uiten voor een groot icoon van onze tijd. He’s been there and done it!
“If you want to make peace with your enemy, you have to work with your enemy. Then he becomes your partner.”
Het inzicht dat O’sensei kreeg binnen martial arts was dat het er niet om gaat de vijand te verslaan, dat het niet gaat om het winnen. Je zoekt naar het contact, draait mee om het gezichtspunt van de ander te zien, om uiteindelijk de energie om te buigen en samen te brengen. Het staat er mooi en het is makkelijk je er in te kunnen vinden, uit ervaring weet ik echter dat ik over veel interne drempels moet stappen om me open te stellen voor de mensen die me irriteren of die ik niet mag. En dat het dus heel niet zo eenvoudig is om je tegenstander als gelijkwaardige partner te zien. Wat herken jij van jezelf in dit citaat?
“I learned that courage was not the absence of fear, but the triumph over it. The brave man is not he who does not feel afraid, but he who conquers that fear.”
O’sensei benoemde dat het in aikido gaat om het overwinnen van jezelf en niet zozeer je tegenstander. Elke keer als ik word aangevallen ontdek ik bij mezelf weer de neiging om te verkrampen, me schrap te zetten, me te verdedigen. Het gaat erom de angst voor de aanval en de gevolgen daarvan te herkennen, te ervaren wat ze in mijn lichaam doen en hoe ze mijn reactie beïnvloeden. Om vervolgens te kunnen loslaten en vanuit centreren en ontspanning de situatie tegemoet te treden. In mijn dagelijks leven werkt het hetzelfde. Er zijn een aantal mensen waarmee ik het altijd lastig vind om een gesprek te hebben en situaties die ik liever vermijd. Dat komt omdat ze me raken in een paar van mijn angsten: onzekerheid, niet goed genoeg zijn en dingen niet weten. Door de angst en spanning te voelen heb ik geleerd dat ik daarna de keus heb te centreren en de situatie toch aan te gaan. Mijn ervaring tegenwoordig is dat dat eigenlijk altijd meer oplevert dan de situatie te vermijden, zoals ik het liefst zou doen.
Welke angsten moet jij soms overwinnen?
“The greatest glory in living lies not in never falling, but in rising every time we fall.”
Bijna woordelijk hetzelfde citaat kom ik in veel aikidoboeken tegen. Binnen aikido word je voordurend naar de grond gebracht. Het gaat erom de veerkracht te hebben elke keer weer op te staan en te willen leren. Toen een aantal jaar geleden mijn relatie plotseling stopte ben ik behoorlijk hard gevallen. Als ik nu terugdenk aan die tijd herinner ik me met name het weer opstaan. De groei die ik door weer op te staan heb doorgemaakt en de inzichten die ik heb gekregen. Ik het idee dat elke keer dat ik in mijn leven gevallen ben ik uiteindelijk weer sterker opstond.
Wat heeft het weer opstaan na een val jou ooit opgeleverd?
“No one is born hating another person because of the color of his skin, or his background, or his religion. People must learn to hate, and if they can learn to hate, they can be taught to love, for love comes more naturally to the human heart than its opposite.”
Dit is zo’n simpele en mooie gedachten over hoe we meer liefde in de wereld kunnen krijgen, dat daar niets aan toe te voegen valt. Ik kan daar alleen een citaat van O’sensei tegenover zetten dat in mijn ogen verwoordt waar Nelson Mandela voor stond.
“The Art of Peace (aikido) does not rely on weapons or brute force to succeed; instead, we put ourselves in tune with the universe, maintain peace in our own realms, nuture life, and prevent death and destruction. The true meaning of the term samurai is one who serves an adheres to the power of love.”
Nelson Mandela zou een grote samurai geweest zijn!
Mooi, Karin!
Dank voor het delen!
Hoi Karin,
Wat een inspirerend begin van de week met het lezen van deze blog.
En je vragen prikkelden me. Deze week kies ik er iedere dag 1 om aan de slag te gaan.
Groetjes Chantal
Leuk. Ben benieuwd wat de antwoorden je gaan opleveren!
Karin, mooi dat je de paralel tussen Mandela en O’Sensei ziet, ik vind het een mooi stuk met name de laatste woorden.